યુક્રેન પરના હુમલા માટે પશ્ચિમી દેશો દ્વારા રશિયા પર હજારો પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા હોવા છતાં, પુતિનની ભાવનાઓ અટકી નથી. ભારત પણ આનું એક કારણ છે. જ્યારે પશ્ચિમી દેશોએ રશિયાના ક્રૂડ ઓઈલ પર પ્રાઇસ કેપ લાદી ત્યારે એવું માનવામાં આવતું હતું કે આનાથી તેની આર્થિક સ્થિતિ ખરાબ થઈ જશે. રશિયન ડેપોમાં પડેલું તેલ અને કુદરતી ગેસ ખરાબ થઈ જશે, પરંતુ આવું થયું નહીં. એકલા ભારતે રશિયા પાસેથી એટલું તેલ ખરીદ્યું છે કે જેની કલ્પના ખુદ પુતિને પણ કરી ન હતી. ભારતના આ પગલાને કારણે પશ્ચિમી દેશોની પ્રાઇસ કેપ અને અન્ય નિયંત્રણોની યોજના નિષ્ફળ સાબિત થવા લાગી છે.
માહિતી અનુસાર, ફેબ્રુઆરીમાં રશિયામાંથી ભારતની ક્રૂડ ઓઈલની આયાત વધીને 1.6 મિલિયન બેરલ પ્રતિ દિવસ થઈ હતી, જે તેના પરંપરાગત સપ્લાયર્સ ઈરાક અને સાઉદી અરેબિયાના સંયુક્ત કરતાં વધુ છે. તેલની આયાત અને નિકાસ પર દેખરેખ રાખતી સંસ્થા વર્ટેક્સાએ જણાવ્યું હતું કે એકલા રશિયાએ ભારત દ્વારા આયાત કરવામાં આવતા તેલના ત્રીજા ભાગથી વધુ જથ્થો પૂરો પાડ્યો છે
અને તે સતત પાંચમા મહિને ભારતને ક્રૂડ ઓઈલનો એકમાત્ર સૌથી મોટો સપ્લાયર છે. ફેબ્રુઆરી 2022માં રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધ સુધી ભારતની તેલની આયાતમાં રશિયાનો હિસ્સો એક ટકાથી ઓછો હતો. પરંતુ ગયા મહિને ફેબ્રુઆરીમાં તે 35 ટકા વધીને 16.20 લાખ બેરલ પ્રતિ દિવસ થયો હતો. રશિયાથી ભારતની આયાતમાં વધારાની અસર સાઉદી અરેબિયા અને અમેરિકાથી તેલની આયાત પર પડી છે.
ભારત તેલ ક્યાંથી આયાત કરે છે? સાઉદી અરેબિયાથી આયાત કરવામાં આવતા તેલમાં માસિક ધોરણે 16 ટકાનો ઘટાડો થયો છે, જ્યારે યુએસથી તેલની આયાતમાં 38 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. વર્ટેક્સા અનુસાર, ભારત હવે રશિયા પાસેથી જેટલી તેલની આયાત કરે છે તે દાયકાઓથી તેના સપ્લાયર ઇરાક અને સાઉદી અરેબિયામાંથી કુલ આયાત કરતાં વધુ છે. ઈરાક દ્વારા ફેબ્રુઆરી મહિનામાં 9,39,921 બેરલ પ્રતિ દિવસ જ્યારે સાઉદી અરેબિયાએ 6,47,813 બેરલ પ્રતિ દિવસનો પુરવઠો પૂરો પાડ્યો હતો. છેલ્લા 16 મહિનામાં ઇરાક અને સાઉદી અરેબિયા તરફથી આ સૌથી ઓછો સપ્લાય છે.
ફેબ્રુઆરી 2023 માં, યુનાઇટેડ આરબ અમીરાતે ભારતને દરરોજ 4,04,570 બેરલ સપ્લાય કરીને યુએસને પાછળ છોડી દીધું. યુએસએ દરરોજ 2,48,430 બેરલ તેલનો સપ્લાય કર્યો હતો, જે જાન્યુઆરીના રોજના 3,99,914 બેરલના સપ્લાય કરતાં ઓછો છે. વર્ટેક્સાના એશિયા-પેસિફિક વિશ્લેષણના વડાએ જણાવ્યું હતું કે, “ભારતીય રિફાઇનર્સ રશિયાથી આવતા સસ્તા ક્રૂડ ઓઇલને રિફાઇન કરીને વધુ માર્જિન મેળવી રહ્યા છે. આ વલણ આગામી સમયમાં પણ ચાલુ રહેવાની ધારણા છે.” યુક્રેન પર હુમલા બાદ પશ્ચિમી દેશો દ્વારા લાદવામાં આવેલા આર્થિક પ્રતિબંધોનો સામનો કરવા માટે રશિયા હાલમાં ભારતને રેકોર્ડ માત્રામાં ક્રૂડ ઓઈલનું વેચાણ કરી રહ્યું છે.